Sygnalista w ochronie zdrowia - nowe przepisy, wyzwania i korzyści

Sygnalista w ochronie zdrowia - nowe przepisy, wyzwania i korzyści

Ochrona zdrowia jest jednym z najbardziej wrażliwych sektorów, w którym zgłaszanie nieprawidłowości ma szczególne znaczenie. Pracownicy medyczni często stają przed dylematami etycznymi, gdy zauważają działania mogące zagrażać zdrowiu pacjentów, takie jak fałszowanie dokumentacji, korupcja przy zakupach sprzętu medycznego czy naruszanie przepisów bezpieczeństwa. Nowe przepisy, które weszły w życie 25 września 2024 roku, mają na celu nie tylko ochronę sygnalistów, ale także poprawę jakości zarządzania w placówkach medycznych. Zgłaszanie problemów przez osoby będące bezpośrednimi świadkami nieprawidłowości pozwala szybko identyfikować zagrożenia i wdrażać odpowiednie działania naprawcze.

Spis Treści

Sygnalista w ochronie zdrowia - szczególne wyzwania

Przepisami regulującymi kwestie sygnalistów jest ustawa z 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów. Również placówki ochrony zdrowia będą musiały posiadać odpowiednie procedury oraz narzędzia w tym obszarze. Warto przy tym przypomnieć, że sektor ochrony zdrowia jest szczególnie narażony na różnego rodzaju naruszenia prawa, jak chociażby:

• korupcja przy zamówieniach publicznych,
• manipulacje przy kolejkach pacjentów,
• fałszowanie dokumentacji medycznej,
• nieprzestrzeganie przepisów BHP i praw pacjenta.

Nowe przepisy wprowadzają obowiązek wdrożenia systemów zgłaszania takich nieprawidłowości w placówkach medycznych. Dzięki temu sygnaliści, w tym lekarze, pielęgniarki, farmaceuci i inne osoby zatrudnione w ochronie zdrowia, zyskają możliwość bezpiecznego i anonimowego zgłaszania problemów.

Obowiązki pracodawców w ochronie zdrowia

Każdy pracodawca, w tym placówki medyczne, zatrudniający co najmniej 50 osób są obecnie zobowiązane do wdrożenia procedur zgłoszeń wewnętrznych. Przepisy wymagają utworzenia kanałów umożliwiających anonimowe i bezpieczne składanie zgłoszeń. Mogą to być formularze elektroniczne, linie telefoniczne czy wyznaczone osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń. Kluczowym elementem wdrożenia jest ochrona tożsamości sygnalisty. Dane osoby zgłaszającej nie mogą być ujawniane bez jej zgody, z wyjątkiem sytuacji wymaganych przez postępowania sądowe. Placówki muszą również prowadzić rejestr zgłoszeń oraz regularnie szkolić pracowników, aby ci byli świadomi nowych przepisów i procedur.

Korzyści wynikające z wdrożenia przepisów

Choć wprowadzenie systemów zgłoszeń wiąże się z dodatkowymi kosztami i nakładem pracy, korzyści są wielowymiarowe. Dla pracowników oznacza to większe bezpieczeństwo oraz poczucie, że mogą zgłaszać nieprawidłowości bez obawy o konsekwencje zawodowe. Z kolei dla pracodawców wdrożenie procedur to szansa na budowanie kultury organizacyjnej opartej na zaufaniu i transparentności. Szybkie wykrywanie problemów pozwala unikać potencjalnych strat finansowych, poprawia wizerunek placówki i zwiększa zaufanie pacjentów oraz partnerów biznesowych.

Konsekwencje dla placówek medycznych za niewdrożenie przepisów

Niewdrożenie procedur przewidzianych ustawą o ochronie sygnalistów grozi poważnymi konsekwencjami prawnymi. Pracodawcy mogą zostać ukarani grzywną, ograniczeniem wolności lub nawet pozbawieniem wolności do 3 lat w przypadku działań uporczywie odwetowych wobec sygnalistów. Placówki medyczne, które nie dostosują się do nowych przepisów, narażają się także na utratę reputacji oraz ryzyko utraty kontraktów z NFZ, co może znacząco wpłynąć na ich funkcjonowanie.

Sygnalista to nie donosiciel – dlaczego warto go chronić?

W polskiej kulturze długo pokutował stereotyp sygnalisty jako donosiciela. Nowe przepisy mają na celu zmianę tego podejścia, podkreślając, że zgłaszanie nieprawidłowości leży w interesie publicznym. Sygnalista jest osobą działającą na rzecz transparentności, która podejmuje ryzyko, aby ujawnić działania zagrażające zdrowiu publicznemu czy naruszające prawo. W sektorze ochrony zdrowia ochrona sygnalistów to nie tylko kwestia przepisów, ale również troski o bezpieczeństwo pacjentów i jakość usług medycznych. Zgodnie z ustawą, sygnalistą jest każda osoba fizyczna, która zgłasza naruszenia prawa w kontekście związanym z pracą. Mogą to być m.in.:

• pracownicy obecni i byli,
• osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych,
• kontrahenci, stażyści, wolontariusze czy osoby prowadzące działalność gospodarczą (B2B).

Sygnalista -  możliwości dla ochrony zdrowia

Nowa ustawa o ochronie sygnalistów zmienia krajobraz ochrony zdrowia w Polsce, wprowadzając większą przejrzystość i odpowiedzialność. Dla pracowników oznacza to ochronę i możliwość zgłaszania nieprawidłowości bez obawy o odwet. Dla pracodawców to szansa na poprawę funkcjonowania placówek oraz budowanie pozytywnego wizerunku.

Jeśli szukasz pracy w sektorze ochrony zdrowia w placówkach działających zgodnie z najwyższymi standardami prawnymi, odwiedź portal pracy dla medyków Hippojobs.pl. Znajdziesz tam oferty pracy w instytucjach, które dbają o przestrzeganie przepisów i ochronę swoich pracowników.