Jakie leki może przepisać pielęgniarka?
W Polsce uprawnienia do wystawiania recept mają nie tylko lekarze czy farmaceuci, ale również pielęgniarki i położne. Jest to bez wątpienia rozwiązanie korzystne dla pacjentów, jak i dla całego systemu opieki zdrowotnej. Lista leków, które mogą przepisać pielęgniarki, jest całkiem długa. Jednocześnie nadal pojawiają się głosy o potrzebie zwiększenia jej o kolejne pozycje. Niewykluczone, że tak też się stanie w najbliższym czasie. Warto wiedzieć, jakie środki farmaceutyczne już teraz może przepisać pacjentom pielęgniarka.
Jakie uprawnienia potrzebuje pielęgniarka do wypisania recept?
Określenie „recepta pielęgniarska” odnosi się do recept elektronicznych, jak i papierowych wystawianych przez pielęgniarki i położne. Żeby móc to zrobić muszą posiadać odpowiednie uprawnienia zawodowe, dyplom ukończenia studiów na kierunku pielęgniarstwo i położnictwo, tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa.W niektórych sytuacjach muszą także mieć zrealizowany kurs specjalistyczny „Ordynowanie leków i wypisywanie recept dla pielęgniarek i położnych”, jeżeli w szkołach pielęgniarskich lub w ramach szkolenia specjalizacyjnego nie zdobyły wiedzy przekazywanej w ramach kursu.
Na jakie leki nie może wystawić recepty pielęgniarka?
Recepty na leki zawierające określone substancje czynne mogą być ordynowane przez pielęgniarki samodzielnie, jak również w ramach kontynuacji terapii zleconej przez lekarza. W tym drugim przypadku pielęgniarka ma możliwość wystawić receptę na szerszy katalog leków, jak również środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Nie ma także przeciwwskazań żeby były to leki refundowane, muszą jednak spełniać dokładnie takie same wymagania, jak recepty lekarskie. Istnieje jednak pewien wyjątek. Pielęgniarki, jak i położne, nie mają prawa wystawiać recept na leki zawierające substancje silnie działające , psychotropowe oraz środki odurzające. Poza tymi przypadkami nie ma ograniczeń, jeżeli mamy do czynienia z receptami kontynuacyjnymi, bez względu na wskazania, drogi podania, jak i grupy terapeutyczne.
Które leki może wypisać pielęgniarka?
Uprawnienia pielęgniarek w obszarze wystawiania recept reguluje rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego. Pielęgniarka w przypadku samodzielnej ordynacji leków może wystawiać recepty na preparaty zawierające określone substancje czynne m.in. z grupy:
· antybiotyków,
· leków przeciwbólowych i uspokajających,
· środków przeciwwymiotnych,
· leków rozszerzających oskrzela,
· leków stosowanych w niedokrwistości,
· witamin,
· preparatów znieczulających dostosowania miejscowego,
· płynów infuzyjnych.
Co więcej, praca pielęgniarki daje im także uprawnienia do wystawiania recept na specjalistyczne opatrunki, paski do glukometrów, a także środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego.
Z kolei w ramach przedłużenia tak zwanej recepty lekarskiej pielęgniarka może przepisać m.in. leki na:
· choroby układu krążenia,
· choroby układu pokarmowego,
· choroby układu moczowo- płciowego,
· choroby układu nerwowego,
· choroby układu endokrynnego,
· choroby układu kostno-mięśniowego.
Na jak długo może pielęgniarka wypisać recepty?
Warto przy tym pamiętać, że długość terapii w przypadku recept wystawianych przez pielęgniarki jest inna od tych lekarskich. W przypadku recepty papierowej może przepisywać jednorazowo leki na 120 dni stosowania, wyliczone na podstawie sposobu dawkowania, a także 60 dni na środki antykoncepcyjne, które mogą być przepisane tylko w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego. W przypadku elektronicznych recept czas jest dłuższy, do 180 dni stosowania leków. Co więcej, pielęgniarki mogą wystawić 4 recepty na następujące po sobie okresy. Jest tu jedna ważna uwaga, suma tych okresów nie może być dłuższa niż 120 dni.
Recepty pro auctore i pro familiae
Zarówno pielęgniarki, jak i pracujące położne mogą przepisać receptę proauctore, czyli dla osoby wystawiającej. Mają także prawo wystawić receptę profamiliae. W tym przypadku dotyczy ona małżonka, osoby pozostającej we wspólnym pożyciu, a także krewnych lub powinowatych w linii prostej, z kolei w linii bocznej do stopnia pokrewieństwa między dziećmi rodzeństwa osoby wystawiającej.
Recepty pielęgniarskie pomocne w leczeniu pacjentów
Możliwość wystawiania recept przez pielęgniarki to duża usprawnienie dla systemu zdrowia. Pacjenci dzięki temu nie muszą blokować wizyt u lekarzy, a dostają właściwą pomoc od osób z odpowiednim wykształceniem medycznym. Należy przy tym wiedzieć, że osoba ordynująca leki ponosi odpowiedzialność prawną, zawodową, jak również finansową za wystawioną receptę. Kompetencje i uprawnienia pielęgniarek są codziennie wykorzystywane w wielu miejscach pracy - przychodniach, szpitalach, klinikach. Stąd też zapotrzebowanie na ich pracę jest duże. W przypadku poszukiwania nowych wyzwań zawodowych warto zapoznać się z propozycjami zawartymi na portalu ofert pracy dla medyków Hippojobs.pl.