Neurolog – czym się zajmuje?

Od czego jest neurolog?

Neurolog to lekarz specjalizujący się w diagnozowaniu i leczeniu schorzeń układu nerwowego. Jego praca obejmuje szerokie spektrum problemów zdrowotnych związanych z funkcjonowaniem mózgu, rdzenia kręgowego, nerwów obwodowych oraz mięśni. Układ nerwowy jest odpowiedzialny za wiele funkcji życiowych, takich jak ruch, myślenie, pamięć, emocje, koordynację ruchową oraz odczuwanie bodźców, dlatego każda dysfunkcja w tym obszarze może mieć poważne konsekwencje. Dzięki precyzyjnej diagnozie, lekarz neurolog może wdrożyć leczenie, które często pozwala na poprawę jakości życia pacjenta.

Neurolog co leczy?

Lekarz neurolog zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem szerokiego zakresu chorób, które wpływają na funkcjonowanie układu nerwowego. Do najczęstszych schorzeń, które leczy neurolog, należą:

• Choroby neurodegeneracyjne – schorzenia takie jak choroba Alzheimera, choroba Parkinsona oraz stwardnienie rozsiane (SM). Są to choroby postępujące, które prowadzą do uszkodzenia komórek nerwowych, wpływając na pamięć, ruch i inne funkcje życiowe.
• Padaczka – choroba charakteryzująca się nawracającymi napadami drgawkowymi, które wynikają z nieprawidłowej aktywności mózgu.
• Udar mózgu – neurolog leczy zarówno pacjentów po udarach niedokrwiennych, jak i krwotocznych. Udar mózgu jest nagłym przypadkiem medycznym, który może prowadzić do trwałych uszkodzeń mózgu, dlatego szybka interwencja neurologiczna jest kluczowa.
• Migreny i inne bóle głowy – lekarz neurolog diagnozuje i leczy różnego rodzaju bóle głowy, w tym migreny, bóle napięciowe oraz klasterowe bóle głowy.
• Zaburzenia ruchu – w tym tiki nerwowe, dystonie, choroby rdzenia kręgowego oraz inne zaburzenia, które wpływają na koordynację i kontrolę ruchów.
• Zespół cieśni nadgarstka i inne neuropatie obwodowe – schorzenia nerwów obwodowych, które prowadzą do bólu, drętwienia, mrowienia oraz osłabienia mięśni.
• Nowotwory mózgu i rdzenia kręgowego – diagnozowanie i monitorowanie guzów, które mogą powodować objawy neurologiczne.
• Zapalenie opon mózgowych i inne infekcje układu nerwowego – neurolog zajmuje się też diagnozowaniem i leczeniem stanów zapalnych w obrębie mózgu i rdzenia kręgowego.

Neurologia obejmuje także leczenie wielu innych schorzeń, takich jak chociażby miastenia, dystrofie mięśniowe, a także zaburzenia snu, np. bezsenność i zespół niespokojnych nóg. Wizyta u neurologa, pracującego w ramach NFZ wymaga przedstawienia skierowania. Uprawniony do wystawiania tego rodzaju skierowań jest lekarz POZ.

Z jakimi objawami do neurologa?

Objawy neurologiczne mogą być różnorodne i obejmują zarówno dolegliwości fizyczne, jak i psychiczne. Do nich należą między innymi:

• Bóle głowy – częste i silne bóle głowy, szczególnie te o charakterze migrenowym, mogą wymagać interwencji neurologa.
• Zawroty głowy – uczucie wirowania, problemy z równowagą, uczucie „pływania” lub niepewności podczas stania mogą być objawami problemów neurologicznych.
• Drżenie rąk lub innych części ciała – niekontrolowane drżenie może wskazywać na zaburzenia układu nerwowego, takie jak choroba Parkinsona.
• Zaburzenia widzenia – niewyraźne widzenie, podwójne widzenie, nagłe utraty wzroku.
• Problemy z mową – trudności w wymawianiu słów, spowolniona mowa, niemożność znalezienia odpowiednich słów.
• Osłabienie mięśni lub paraliż – nagłe osłabienie mięśni, paraliż jednej strony ciała (np. po udarze).
• Drętwienie i mrowienie – szczególnie, jeśli objawy te utrzymują się przez dłuższy czas i dotyczą jednej strony ciała lub jednej kończyny.
• Problemy z pamięcią – trudności z zapamiętywaniem, dezorientacja, problemy z koncentracją mogą być objawami schorzeń neurologicznych, takich jak choroba Alzheimera.
• Nawracające napady drgawkowe – nawet pojedynczy atak padaczki wymaga diagnozy i leczenia przez neurologa.
• Problemy z koordynacją ruchową – problemy z równowagą, trudności w wykonywaniu precyzyjnych ruchów.

Neurolog co bada?

Badanie neurologiczne ma na celu ocenę funkcjonowania układu nerwowego pacjenta. Neurolog przeprowadza zarówno wywiad, jak i szereg badań fizykalnych, aby ocenić stan pacjenta. W trakcie wizyty neurolog może wykonać chociażby badanie odruchów, aby sprawdzić, czy odruchy pacjenta są prawidłowe. Brak reakcji lub nadmierne odruchy mogą świadczyć o uszkodzeniu układu nerwowego. Neurolog może oceniać siły mięśniowe w różnych partiach ciała, co pozwala na wykrycie ewentualnych osłabień lub niedowładów. Badanie koordynacji ruchowej również może być w gestii neurologa.  Lekarz może na przykład poprosić pacjenta o wykonanie prostych zadań, takich jak dotykanie palcem nosa, aby ocenić koordynację ruchową i precyzję. Neurolog testuje również zdolność pacjenta do odczuwania dotyku, bólu, ciepła i zimna na różnych częściach ciała. Z kolei obserwacja sposobu chodzenia pacjenta pozwala ocenić stan równowagi i koordynacji. Lekarz może też zając się badaniem napięcia mięśniowego, podczas którego oceniane jest, czy mięśnie są zbyt sztywne lub zbyt wiotkie, co może być objawem zaburzeń neurologicznych. Neurolog może ponadto  przeprowadzić testy funkcji mózgowych, oceniające zdolności poznawcze, pamięć, koncentrację oraz orientację pacjenta. Po badaniu neurolog może także zlecić dodatkowe testy diagnostyczne, które pozwolą na dokładniejszą ocenę stanu pacjenta.

Jakie badania zleca neurolog?

W celu postawienia precyzyjnej diagnozy, neurolog często zleca dodatkowe badania obrazowe, laboratoryjne lub funkcjonalne. Do najczęściej wykonywanych badań w neurologii należą:

• Tomografia komputerowa (TK) – badanie to pozwala na uzyskanie szczegółowych obrazów mózgu i czaszki, co jest szczególnie przydatne w diagnostyce udarów, guzów, krwotoków czy urazów.
• Rezonans magnetyczny (MRI) – badanie pozwala uzyskać dokładne obrazy mózgu, rdzenia kręgowego i nerwów, co pomaga w diagnozowaniu schorzeń takich jak stwardnienie rozsiane, guzy mózgu, uszkodzenia nerwów czy zmiany zwyrodnieniowe.
• Elektroencefalogram (EEG) – badanie aktywności elektrycznej mózgu, które jest szczególnie przydatne w diagnozie padaczki, zaburzeń snu oraz innych schorzeń związanych z nieprawidłową pracą mózgu.
• Elektromiografia (EMG) – badanie przewodnictwa nerwowego i pracy mięśni. EMG jest używane do diagnozy neuropatii, zespołu cieśni nadgarstka, miopatii i innych zaburzeń mięśniowych oraz nerwowych.
• Angiografia – badanie naczyń krwionośnych mózgu i szyi, które może pomóc w diagnostyce chorób naczyniowych, takich jak tętniaki, zwężenia naczyń czy malformacje tętniczo-żylne.
• Badania laboratoryjne – w zależności od podejrzewanej diagnozy, neurolog może zlecić badania krwi, takie jak badanie poziomu elektrolitów, hormonów tarczycy, witamin (np. B12) oraz markerów zapalnych, aby ocenić ogólny stan zdrowia pacjenta lub wykluczyć pewne choroby metaboliczne.

Każde z tych badań dostarcza cennych informacji, które pomagają neurologowi postawić właściwą diagnozę i zaplanować leczenie. Dzięki nowoczesnym technikom diagnostycznym możliwe jest wykrycie nawet wczesnych zmian w strukturach układu nerwowego, co umożliwia skuteczniejszą terapię i lepsze rokowanie dla pacjenta.